Ieva is een Letse, haar vriend Mark een Vlaming. Samen zochten ze een antwoord op de vraag of en hoe je Vlaming kan worden.
Kan je wel Vlaming worden?
Sommigen zeggen van wel, sommigen van niet. Je kan zeker beter algemeen Nederlands leren spreken dan veel Vlamingen. Ik heb ooit moeten vertalen tussen twee gepensioneerden.
Voor sommigen is het nooit genoeg. Als je geen blanc bleu belge bent, dan raak je nooit tot in hun woonkamer, toch zeker niet langs de achterdeur waarlangs goeie vrienden mogen binnenkomen. Blanc bleu belge is Frans en de naam van een koeienras dat hier al heel lang wordt gekweekt. Het is een verdoken verwijzing naar hoe sommige Vlamingen ook mensen van wie zelfs ouders of grootouders hier geboren zijn niet als Vlaming aanvaarden.
Ik zou het niet te hard proberen, maar die mensen uitzoeken die nieuwsgierig zijn naar je achtergrond.
Helpt het als ik het Vlaamse volkslied leer?
Het kennen kan geen kwaad, maar het zingen beter niet! De voorstanders van blanc bleu belge ga je toch niet overtuigen. Een hoop andere mensen gaan denken dat je net iets te veel sympathie hebt voor de voorstanders van blanc bleu belge.
En het Belgische volkslied?
Zeker niet de officiële versie zingen! In besloten kring en zeer informele sfeer eventueel de informele versies over de ezel die een probleem heeft met zijn stoelgang citeren, maar ook niet meer dan dat.
Andere liedjes dan?
Ik zou voor de regionale aanpak kiezen. Als je Antwerpenaars wil overtuigen als Vlaming, dan loont het de moeite 'Oh Lievevrouwetoren' te leren zingen. Aalstenaars kan je met 'Oilsjt goi stad va me droeimen' bekoren, maar daarvoor moet je wel het lokale dialect machtig zijn. In Oostende doet 'M’n zèkapiting' het goed. Gentenaars gaan je pas in de club toelaten als je '’t Vliegerke' kan zingen. Kortrijkzanen zullen blij verrast zijn als je Johny Turbo kan citeren. Zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan. In een stad als Leuven zal dit minder goed werken. De meeste Leuvenaars zijn zelf intra-Vlaamse immigranten.
Als je veel lef hebt kan je op een informele gelegenheid ook met 'Als marktkramer ben ik geboren' van Eddy Wally uit de hoek komen.
Urbanus moet je alleszins kennen, en niet alleen omwille van de liedjes. Hij heeft ook behoorlijk wat sketches en zelfs drie films geproduceerd die druipen van de absurde zelfspot! Laat je niet te veel afleiden door de recente strips van bedenkelijke kwaliteit. 'De aarde' is oké, 'Rikke-tikke-tik' is beter.
Dat brengt ons bij humor.
Urbanus. Vlaamser kan niet. En zoek 'Joske Vermeule, Trammezantlei 122, Schoten' eens op.
Mijn toekomstig schoonvader is een overtuigd Vlaams-nationalist. Hoe kom ik in zijn gunst?
Probeer misschien eens een filmpje te maken in Brussel? Aan het politiebureau naast de Grote Markt de weg vragen naar de Spoormakersstraat. Een beetje lachen met de “flikken” is sowieso een langlopende traditie in Vlaanderen. Schoonpapa zal fier zijn op je Vlaamsgezindheid en je doet er niemand mee kwaad.
Fietst je schoonvader? Als je een goede fysieke conditie hebt, dan kan je misschien vragen of je eens mee kan gaan fietsen met zijn “ploeg” op zondagvoormiddag? Wel zorgen dat je een stevig ontbijt hebt gegeten, want niet zelden gaat de fietstocht van kapelletje naar kapelletje. En neen, dat is geen religieuze aangelegenheid.
Als je hem op de kast wil jagen, dan kan je best naar een gelegenheid zoeken om een van de bekendste liedjes van een van de bekendste Vlamingen te draaien: Jacques Brel, met 'Les Flamandes'. Aan een Franstalige Vlaming wordt hij allicht niet graag herinnerd...
Eten en drinken. Iedereen houdt hier toch van lekker eten en drinken?
Absoluut! Maar hier ook weer, zoals bij de liedjes… kijk eens naar lokale en regionale tradities, voor je naar heel Vlaanderen kijkt. Mattentaarten uit Geraardsbergen bijvoorbeeld, Aalsterse of Limburgse vlaaien (niet hetzelfde!), babelutten meebrengen als je naar Veurne bent gegaan.
Eten en drinken kan ook echt een opening vormen bij het smeden van relaties met Vlamingen. De eetcultuur is hier bijzonder open. Ik ken jammer genoeg verscheidene mensen die aanvankelijk eerder negatief zouden staan in het contact met iemand met buitenlandse wortels. Een grote groep van hen kan je openkraken met eten. Durf gerust iets mee te brengen dat typisch is voor jouw achtergrond. Best met iets beginnen dat gemakkelijk te appreciëren valt natuurlijk. Een zelfgemaakt zoet dessertje zal het quasi altijd goed doen.
Wonen. Bakstenen dus?
Ja. Met hout wordt hier nog steeds zelden gebouwd, al zie je het wel meer en meer.
Een appartement of een huisje aanschaffen kan soms verbazend veel helpen. Voor veel mensen ben je dan simpelweg de buurman.
Bonuspunten als je zelf een huisje bouwt of verbouwt. Kom je uit een EU-lidstaat met veel lagere lonen, dan zal iedereen de oren spitsen als je het hebt over vrienden die goed werk leveren in de bouw. Liefst in het zwart ook, kwestie van de vaardigheden in de nationale sport van het ontwijken en ontduiken van belastingen te onderhouden.
Nog tips?
Niet echt. Als je met deze tips aan de slag gaat, dan wordt je al een heel stuk Vlaamser. Een laagje Belgischer ook. En Leuvenaar, Mechelaar, Antwerpenaar of wat dan ook. Europeaan. Fietser. Kok. Of nog wel wat andere laagjes ook. Veel Vlamingen weten drommels goed – meer dan elders, of die indruk heb ik toch – dat als ze in de spiegel kijken, ze niet enkel een Vlaming zien, maar een taart met veel laagjes...